Open Space Sequence	Portland, Verenigde Staten Lawrence Halprin & Associates 1970

Tussen de rechte lijnen en het harde beton van Portland roept het gorgelen, kletteren, ruisen en druppelen van water de wilde natuur op

Het landschap van Oregon en de nabijgelegen watervallen en bergen van de High Sierra Mountains zijn iconische landschappen, die veelvuldig voorkomen in de literatuur, poëzie en schilderkunst. Dit gebied is voor veel inwoners van Portland een geliefde vakantiebestemming. Ook landschapsarchitect Lawrence Halprin kwam er graag met zijn gezin.

Zijn bureau, Lawrence Halprin & Associates, ontwierp in de jaren zeventig een belangrijke nieuwe openbare ruimte in de stad. Het plan – de Open Space Sequence, een aaneenschakeling van vier pleinen en parken – was onderdeel van een omvangrijke stadsvernieuwing. Vanaf de jaren zestig maakten maar liefst veertig blokken in het vervallen South Auditorium District plaats voor woningen voor de middenklasse, kantoren en winkels.

Lawrence Halprin had zijn eigen manier van analyseren: niet door kaarten over elkaar heen te leggen, maar door te wandelen en te tekenen. Zijn schetsboekjes staan vol met waarnemingen: de vormen van erosie, de schaduwwerking bij een bergwand, het gorgelen, bubbelen of slissen van water. Halprin was van mening dat een openbareruimteontwerp zich moest verhouden tot natuurlijke processen, maar hier nooit een slaafse navolging van mocht zijn. Voor de Open Space Sequence resulteerde die opvatting in een bruusk gebruik van landschapsbeelden, gebaseerd op het landschap van Oregon.

De waterstromen en rotsen van de High Sierra Mountains vertaalde Halprin in zijn ontwerp voor de Ira Keller Fountain (het hoogtepunt van de Open Space Sequence) naar een aaneenschakeling van metershoge betonnen, hoekige vormen, bassins en platen waar water overheen stroomt en naar beneden klettert. Doordat de fontein te betreden is, voelen bezoekers de ervaring van een bergwandeling – de temperatuur en het geluid van het water, de spanning en het gevaar van het klimmen. De nabijgelegen Lovejoy Fountain is een abstractie van bergrichels en watervallen, Pettygrove Park oogt als een golvend heuvellandschap en The Source Fountain is de bergbron die de andere fonteinen van water voorziet.

Voor iedereen is duidelijk dat deze fonteinen en pleinen geen woeste, wilde natuur zijn. Maar met de ogen dicht kan die ervaring omslaan. Dan horen we water kletteren, voelen we de frisse waterdamp, ruiken we de dennennaalden. In het strakke stratenpatroon van Portland zorgen de pleinen voor een rijke, sensorische ervaring.